Schema rechtsvormen

Soort rechtsvorm:

Eenmanszaak

Toelichting: één eigenaar, met of zonder personeel
Oprichting: inschrijving in het Handelsregister
Aansprakelijkheid: persoonlijk aansprakelijk, gaat het bedrijf failliet dan jij als persoon ook
Zeggenschap: volledige bevoegdheid en zeggenschap
Fiscaal: inkomstenbelasting over de winst; er zijn aantrekkelijke fiscale faciliteiten als je door de Belastingdienst als ondernemer wordt gezien en aan het urencriterium voldoet
Overig: jouw eenmanszaak kan verschillende handelsnamen hebben en diverse activiteiten verrichten. Het is niet mogelijk om meer dan één eenmanszaak te hebben; personeel aannemen kan ook als je een eenmanszaak hebt (zolang je maar de enige eigenaar bent)

Vennootschap onder Firma (VOF)

Toelichting: meerdere eigenaren, met of zonder personeel
Oprichting: inschrijving in het Handelsregister, samenwerkingscontract meerdere eigenaren
Aansprakelijkheid: elke vennoot is persoonlijk aansprakelijk voor schulden van de VOF, dus ook als de schulden door een andere vennoot zijn gemaakt
Zeggenschap: elke vennoot is bevoegd, eventueel via contract te regelen
Fiscaal: iedere vennoot is zelfstandig ondernemer, betaalt inkomstenbelasting over de winst en heeft recht op fiscale faciliteiten als aan de voorwaarden van ondernemer zijn en het urencriterium wordt voldaan
Overig: minimum kapitaal is niet nodig, alle vennoten brengen iets in (bijvoorbeeld geld of arbeid), stel een contract op (= niet verplicht) zodat er duidelijkheid is over bijvoorbeeld verdeling van de winst, bevoegdheden, uittreden of overlijden van de vennoot

Man-Vrouw firma: een bijzondere vorm van een VOF tussen partners. Voordeel: als je allebei aan de voorwaarden van ondernemer zijn en het urencriterium voldoet dan heb je dubbel belastingvoordeel. Nadeel is dat je allebei privé aansprakelijk bent voor eventuele schulden van het bedrijf.

Commanditaire Vennootschap (CV)

Toelichting: één of meerdere beherende vennoten, één of meerdere stille vennoten
Oprichting: inschrijving in het Handelsregister, twee of meer oprichters (beherende en stille vennoten)
Aansprakelijkheid: stille vennoot is beperkt aansprakelijk tot inbreng financiële middelen (of praktijk wijst uit dat de vennoot zich eigenlijk ook met de dagelijkse gang van zaken bemoeide;  in dat geval is de stille vennoot ook persoonlijk aansprakelijk), beherende vennoot persoonlijk aansprakelijk
Zeggenschap: stille vennoot beperkt bevoegd, beherende vennoot is bevoegd
Fiscaal: beherende vennoot betaalt inkomstenbelasting over de winst en heeft recht op fiscale faciliteiten als aan de voorwaarden van ondernemer zijn en het urencriterium wordt voldaan; een stille vennoot is geen ondernemer
Overig: stille vennoot is de geldschieter (veelal iemand die nauw betrokken is bij de organisatie), beherende vennoot houdt zich bezig met de dagelijkse leiding van het bedrijf, stelt een contract op zodat er duidelijkheid is over bijvoorbeeld verdeling van de winst, bevoegdheden, uittreden of overlijden van de vennoot

Maatschap

Toelichting: meerdere eigenaren, met of zonder personeel, werken op basis van min of meer gelijkwaardigheid
Oprichting: inschrijving in het Handelsregister is in de meeste gevallen nodig, twee of meer eigenaren
Aansprakelijkheid: persoonlijk aansprakelijk; gaat het bedrijf failliet dan jij als persoon ook, je gaat verplichtingen aan voor jezelf en niet voor de andere maten (of dit moet afgesproken zijn of contractueel zijn vastgelegd)
Zeggenschap: eigenaren hebben zeggenschap
Fiscaal: inkomstenbelasting over de winst, veelal profiteer je van de fiscale faciliteiten als aan de voorwaarden van ondernemer zijn en het urencriterium wordt voldaan
Overig: uitoefenen van beroep samen met andere ondernemers (maten) onder een gemeenschappelijke naam. Alle maten brengen iets in (bijvoorbeeld geld of arbeid), de maatschap is gericht op samenwerking met als doel financieel voordeel behalen, stelt een contract op (= niet verplicht) zodat er duidelijkheid is over bijvoorbeeld verdeling van de winst, bevoegdheden, uittreden of overlijden van de maat

Besloten Vennootschap (BV)

Toelichting: één of meerdere eigenaren, verkrijging van aandelen
Oprichting: inschrijving in het Handelsregister, notariële akte van oprichting en statuten, minimaal 1 eurocent storten in de vennootschap 
Aansprakelijkheid: in principe niet persoonlijk aansprakelijk. Bij onbehoorlijk bestuur ook persoonlijk aansprakelijk, indien enig aandeelhouder dan is jouw aansprakelijkheid beperkt tot bedrag waarmee je deelneemt in de BV
Zeggenschap: besluiten worden genomen door vergadering van aandeelhouders, bestuurder is bevoegd BV te vertegenwoordigen
Fiscaal: aandeelhouders betalen loon- en inkomstenbelasting; BV betaalt vennootschapsbelasting over de winst
Overig: bij een kleine BV is de bestuurder vaak ook enig aandeelhouder (DGA); heb je als bestuurder minimaal 5% van de aandelen dan heb je een aanmerkelijk belang en ben je DGA; als DGA ben je als werknemer in dienst van de BV en werknemer voor de sociale verzekeringen, elk jaar jaarstukken opstellen en deponeren bij de KvK

Coöperatie

Toelichting: steeds meer freelancers/zzp-ers werken samen. Dit om aan grotere projecten te kunnen werken, kennisdeling, inkoopvoordelen te verkrijgen et cetera. Als je de samenwerking wilt formaliseren dan kan dit door een coöperatie (speciale vereniging die overeenkomsten aangaat met en voor haar leden) op te richten
Oprichting: oprichting vindt plaats door minimaal 2 personen, inschrijving in het Handelsregister, notariële akte van oprichting; leden kunnen (in statuten) zelf afspraken maken op bijvoorbeeld verdeling van de winst
Aansprakelijkheid: de coöperatie is als rechtspersoon aansprakelijk, leden zijn voor een gelijk deel aansprakelijk in geval van schulden bij ontbinding van de coöperatie, aansprakelijkheid is uit te sluiten door oprichting van een speciale coöperatie (coöperatie met beperkte aansprakelijkheid (BA) of coöperatie met uitgesloten aansprakelijkheid (UA)
Zeggenschap: hoogste zeggenschap ligt bij de Algemene Ledenvergadering
Fiscaal: aandeelhouders betalen loon- en inkomstenbelasting; leden moeten wel meerdere opdrachtgevers hebben om in aanmerking te komen voor fiscale faciliteiten, BV betaalt vennootschapsbelasting over de winst
Overig: elk jaar jaarstukken opstellen en deponeren bij de KvK, alle leden werken zelfstandig, leden kunnen gemakkelijk in- en uittreden